Einkäufe – czyli gdzie Niemcy robią zakupy, część 2

Odmiana czasowników sein i haben w czasie przeszłym Präteritum

W tej części dowiesz się, w jaki sposób należy odmieniać czasowniki haben (mieć) i sein (być) w czasie przeszłym, którego niemiecka nazwa to Präteritum (lub Imperfect). Jest to jeden z trzech czasów przeszłych występujących w j. niemieckim, jednocześnie najprostszy z nich.

Zaczniemy od czasownika haben, który w czasie przeszłym przyjmuje formę hatten.

haben (mieć) - hatten

ich hatte – ja miałam
du hattest – ty miałeś
er/sie/es hatte – on/ona/ono miał/a/o
wir hatten – my mieliśmy
ihr hattet – wy mieliście
sie/Sie hatten – oni/Państwo mieli

Odmiana czasownika haben w czasie przeszłym Präteritum jest prosta. Prawie wszystkie końcówki przy odmianie przez osoby są takie same, jak przy odmianie czasowników w czasie teraźniejszym. Jednym wyjątkiem jest końcówka przy odmianie przez 3 os. l. poj.: zamiast –t mamy końcówkę –e. 

W czasie Präteritum wszystkie czasowniki w 1. I 3. osobie l. poj. brzmieć będą tak samo.

Poniżej znajdziesz kilka przykładów zdań oraz pytań z czasownikiem haben w czasie przeszłym Präteritum.

Ich hatte gestern einen hohen Blutdruck. [Iś hate gestern ajnen hoen Blutdruk.] – Miałam wczoraj wysokie ciśnienie.

Frau Meier hatte in dieser Woche einen Termin beim Zahnarzt. [Frał Maja hate in diza Woche ajnen Termin bajm Canarct.] – Pani Meier miała w tym tygodniu wizytę u dentysty.

Hattest du gestern Bauchschmerzen? [Hatest du gestern Bałchszmercen?] – Miałeś wczoraj bóle brzucha?

Hattet ihr Besuch am Mittwoch? [Hatet ija Bezuch am Mitwoch?] – Mieliście w środę odwiedziny?

Wie lange hatten Sie gestern Mittagspause? [Wi lange haten Zi gestern Mytagspałze?] – Jak długo miała Pani wczoraj przerwę obiadową?

Wann hattest du Urlaub? [Wan hatest du Urlałb?] – Kiedy miałeś urlop?

Przyjrzyj się teraz kolejnej odmianie: czasownik sein (być) w czasie przeszłym otrzymuje formę waren.

sein (być) - waren

ich war – ja byłam
du warst – ty byłeś
er/sie/es war – on był/ona była/ono było
wir waren – my byliśmy
ihr wart – wy byliście
sie/Sie waren – oni/Państwo byli

Przy odmianie czasownika sein w czasie przeszłym Präteritum możemy dostrzec pewną zależność: 1. i 3. osoba l. poj. w Präteritum są identyczne, a pozostałe końcówki przy odmianie przez osoby są identyczne jak w czasie teraźniejszym. 

Poniżej znajdziesz kilka przykładów zdań i pytań z czasownikiem sein w czasie przeszłym Präteritum.

Am Donnerstag war ich in der Bäckerei. [Am Donerstag waa iś in der Bekeraj.] – W czwartek byłam w piekarni.

Frau Neumann war gestern beim Arzt. [Frał Nojman waa gestern bajm Arct.] – Pani Neumann była wczoraj u lekarza.

Waren Sie schon im Geschäft? [Waren Zi szon im Geszeft?] – Był Pan już w sklepie?

Wie lange waren Sie in Österreich? [Wi lange waren Zi in Ystarajś?] – Jak długo była Pani w Austrii?

Wann wart ihr zum letzten Mal in Deutschland? [Wan wart ija cum lecten Mal in Dojczland?] – Kiedy byliście ostatni raz w Niemczech?

Zakupy w Niemczech

Produkty niemieckie są lubiane przez konsumentów nie tylko w Niemczech, ale też i w Polsce, ponieważ kojarzone są z wysoką jakością i trwałością. Wiele niemieckich sieci sklepów funkcjonuje już od dawna na rynku polskim, dlatego też jadąc do Niemiec z pewnością będziesz kojarzyć przynajmniej część z nich. Zaliczają się do nich między innymi Rossmann, Deichmann, Saturn, Media Markt, Real, Lidl, Kaufland, Aldi czy Obi.

W Niemczech tak jak i u nas chętnie robi się zakupy w supermarketach, gdzie jest większy wybór produktów, niższe ceny oraz częste promocje. Poza wyżej wymienionymi, warto wspomnieć również o znanych w Niemczech marketach jak Edeka, Rewe, Netto czy Penny.

Alternatywą dla zakupów w marketach są m.in. cieszące się niesłabnącą popularnością targi, gdzie kupić można świeże, ekologiczne (bio) produkty od rodzimych dostawców, a także mniejsze, osiedlowe sklepiki zwane Tante-Emma-Läden, czyli dosłownie „sklepy Cioci Emmy”.

Charakterystyczne dla Niemców są również pchle targi (Flohmarkt), a jednym z najpopularniejszych jest pchli targ znajdujący się w berlińskiej dzielnicy Charlottenburg. W okresie Świąt Bożego Narodzenia w miastach odbywają się z kolei targi świąteczne (Weihnachtsmärkte), o których wspominaliśmy w lekcji czwartej pt. „Jak odnaleźć się w nowym domu?”

W Niemczech obowiązuje waluta Euro. Sklepy czynne są na ogół w godzinach 6-20 w trakcie tygodnia roboczego (od poniedziałku do piątku). W soboty sklepy zazwyczaj są czynne krócej, do ok. 18 czy 19. W przypadku dużych supermarketów godziny otwarcia przypadają od 7 do 22. W tych godzinach można robić w nich zakupy od poniedziałku do soboty.

Nie zapomnij, że w Niemczech sklepy poza nielicznymi wyjątkami (np. piekarnie) są nieczynne w niedziele – dlatego nie odkładaj zakupów na ostatnią chwilę.

Płacąc w mniejszych sklepach, warto mieć ze sobą gotówkę, w większych sklepach i supermarketach zapłacisz kartą.