Osteoporoza jest najczęstszą chorobą metaboliczną kości. Zwykle rozwija się u kobiet po okresie menopauzy oraz u mężczyzn w podeszłym wieku. Przyczyną choroby jest zmniejszająca się gęstość kości - stają się one kruche, delikatne i bardzo podatne na złamania. Z wiekiem kości zmieniają swoją strukturę, a procesy obumierania już istniejących komórek zachodzą szybciej niż tworzenie się nowych struktur kostnych. Szacuje się, że na osteoporozę choruje co trzecia osoba w wieku od 65 do 85 lat.
Jakie są objawy osteoporozy?
Sama choroba nie ma objawów, widoczne są dopiero jej skutki. O osteoporozie chory najczęściej dowiaduje się po złamaniu kości - a o takie nie trudno. Kruche i delikatne kości łamią się pod wpływem niewielkiego urazu, który u zdrowej osoby nie spowodowałby żadnych uszkodzeń. Są to złamania tzw. „niskoenergetyczne”, gdzie niewielka siła (np. lekkie uderzenie udem o brzeg stołu) powoduje duże szkody (w tym wypadku – złamanie kości udowej). Objawy złamania zależą od jego lokalizacji i rozległości. Są to nasilające się dolegliwości bólowe, trudności w poruszaniu się i zmiana kształtu kości (np. kończyny).
Jak radzić sobie na co dzień?
Osteoporoza może znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie starszej osoby. Do złamań może dojść podczas czynności takich, jak wchodzenie po schodach, schylanie się, klękanie czy chwytanie przedmiotów. Nawet drobny upadek lub potknięcie mogą okazać się bardzo groźne. Osteoporozy nie da się wyleczyć, ale jej skutki można ograniczyć, co znacznie ułatwia życie chorego. Zarówno opiekun, jak i osoba chora, muszą mieć świadomość ograniczeń i starać się unikać sytuacji, w których mogłoby dojść do urazu.
Oto kilka praktycznych wskazówek, które pozwolą łatwiej stawić czoła chorobie:
-
Należy chronić miejsca szczególnie podatne na złamania (kręgosłup, biodra, nadgarstki), unikać ich przeciążania i wykonywać ćwiczenia, które je wzmacniają.
-
Jeśli osoba ma problemy ze wzrokiem, równowagą lub samodzielnym poruszaniem się przy każdym wyjściu z domu powinien jej ktoś towarzyszyć. To samo tyczy się osób, które biorą leki osłabiające organizm lub wywołujące senność.
-
Aby zapobiec upadkom – po domu nie należy chodzić w skarpetkach, a przy kupnie obuwia wybierać te z podeszwą o odpowiedniej przyczepności.
-
Dywany, wykładziny, maty łazienkowe powinny być przymocowane do podłogi lub mieć powierzchnię antypoślizgową.
-
Warto pilnować, aby nic nie zostawiać na podłodze i dbać, aby dom był dobrze oświetlony.
-
Przy schodach zaleca się zamontowanie poręczy, a w łazience i toalecie – dodatkowych uchwytów. Nie należy wychodzić z domu przy niekorzystnych warunkach pogodowych, gdy jest np. ślisko i mokro.
Oprac. MP
