Udar mózgu - objawy i zasady opieki nad chorym Podopiecznym. Na co warto zwrócić szczególną uwagę?

• Obrazowo przedstawiając temat objawów można stwierdzić, że udar sprawia, że chory zachowuje się jakby był osobą pijaną. Mówienie od rzeczy po udarze to jedna z kwestii, którą łatwo spostrzec. Jeśli zauważymy taki stan u Podopiecznego należy szybko reagować.
• Na pierwszy rzut oka bełkotliwa i nieskładna mowa oraz chaotyczny chód kojarzą się ze skutkami spożycia alkoholu, jednak mogą też być objawami udaru. Podopieczny może też deklarować, że „widzi podwójnie”. Powinno nas to zaalarmować.
• Udar mózgu wyrządza ogromne szkody w organizmie: zaburza wzrok, mowę, chód, zdarza się także, że dochodzi do utraty przytomności. Warto zdawać sobie sprawę, że udar jest najczęstszym powodem trwałej niepełnosprawności, więc pod żadnym pozorem nie wolno bagatelizować jego objawów.
• Największym ryzykiem zachorowania obciążona jest grupa osób z nadciśnieniem lub miażdżycą, a także palacze i osoby narażone na ciągły stres.

Warto zdawać sobie sprawę, że w krajach wysoko rozwiniętych udar mózgu to trzecia przyczyna śmierci najczęściej występująca w danej populacji. Wyżej są tylko choroby serca i nowotwory. Nie sposób więc przejść obok tych danych obojętnie. Warto posiadać pakiet najważniejszych informacji dotyczących udaru mózgu. Dowiedz się, po czym go rozpoznać i jak we właściwy sposób dbać o chorego seniora.

Ważne przede wszystkim, by mieć świadomość tego faktu, że udar mózgu nie występuje w populacji rzadko, a co za tym idzie – osoba sprawująca opiekę nad Podopiecznym, który się zmaga z konsekwencjami jego wystąpienia, nie jest w tym osamotniona. Wpisując w wyszukiwarkę zwroty: „objawy wylewu”, „jak pobudzić mózg po niedotlenieniu?” czy „udar mózgu leczenie”, „zawał mózgu”, „udar mózgu przyczyny”, „udar objawy” lub „jak rozpoznać kolejny udar mózgu?, znaleźć można sporo źródeł odpowiadających na wiele pytań dotyczących tego tematu. Warto jednak korzystać z pewnych i sprawdzonych materiałów, podających rzetelne informacje.

Niezwykle istotna jest rola osoby, która przebywając na terenie Niemiec realizuje zlecenie w charakterze Opiekuna seniora. Wiedza, ale także doświadczenie oraz właściwe kwalifikacje pozwalają osobie sprawującej opiekę nad Podopiecznym troszczyć się o niego w należyty sposób. Poświęcając potrzebom seniora właściwą uwagę i kompetentnie odpowiadając na nie. Decydując się na ofertę zlecenia dotyczącą osoby zmagającej się z konsekwencjami udaru mózgu warto mieć świadomość z jakim stanem Podopiecznego należy liczyć się po przyjeździe na miejsce. Ważne także, by potrafić rozpoznać objawy udaru, by szybko nieść pomoc w przypadku ich wystąpienia.

Niezależnie jednak od skutków choroby miejmy świadomość, że praca Opiekunki to rodzaj misji, w której niesienie pomocy tym, który tego potrzebują jest kluczowe. Choroba rodzica, czy dziadka dla całej rodziny Niemieckiej jest ogromnym obciążeniem emocjonalnym. Zdarza się, że nie potrafią oni poradzić sobie z zaistniałą nagle sytuacją. Dlatego pokładają nadzieję w osobie Opiekunki, która ma za zadanie otoczyć codzienną troską bliską im osobę. Emeryt po udarze wymaga jeszcze większej uwagi ze strony Opiekunki, gdyż jest w sytuacji, w której jego stan zdrowia uległ nagłemu pogorszeniu. Troska, którą okazuje osoba przebywająca na zleceniu w Niemczach jest dla seniora więc ważna nie tylko ze względu na pomoc w codziennych obowiązkach dotyczących prowadzenia domu, gotowania, sprzątania, ubierania i podawania posiłków. To istotne także w aspekcie emocjonalnym, ze względu na to, że Opiekun stanowi opokę w tym trudnym czasie.

Chory po udarze mózgu w domu może przeważnie liczyć głównie na pomoc ze strony Opiekunki, więc te działania są kluczowe dla jego dalszego stanu zdrowia. Wystąpienie trudności dotyczącej sprawności seniora rodzi wiele pytań: jak długo będzie się on zmagał ze skutkami choroby? Ile się żyje po udarze mózgu? Statystki są niepokojące. Przyjmuje się, że aż trzydzieści procent chorych umiera w ciągu trzech miesięcy od wystąpienia udaru. Dlatego odpowiednia opieka nad seniorem jest tak ważna.

Co to jest udar mózgu?

Według fachowej definicji Światowej Organizacji Zdrowia (z angielskiego „WHO”) udar mózgu to nagłe ogniskowe lub uogólnione zaburzenie czynności mózgu, utrzymujące się powyżej dwudziestu czterech godzin, mogące doprowadzić do śmierci. Krótko mówiąc, jest to uszkodzenie mózgu wywołane niedotlenieniem (niedokrwieniem) lub krwotokiem wewnętrznym.

Najwięcej, bo aż około osiemdziesiąt procent przypadków wszystkich udarów mózgu jest spowodowanych niedokrwieniem, czyli brakiem dopływu krwi do mózgu. Pozostała część to krwotoki śródmózgowe, czyli inaczej wylew krwi do mózgu (dotyczy on piętnastu procent przypadków) i udary podpajęczynówkowe, które mają miejsce w pięciu procentach wszystkich zdiagnozowanych przypadków.

Udar mózgu objawy – na co warto zwrócić szczególną uwagę?

Objawy udaru mózgu u osób starszych są zauważalne gołym okiem, więc zdając sobie sprawę na co warto zwrócić szczególną uwagę, Opiekun może dostrzec, że Podopieczny wymaga szybkiej pomocy.

• Niedowład lub porażenie mięśni twarzy, ręki i/lub nogi. Często dochodzi do tego po jednej stronie ciała, co jest bardzo charakterystyczne.
• "Znieczulenie" twarzy, ręki i/lub nogi (także po jednej stronie ciała).
• Mogą mieć miejsce zaburzenia mowy, trudności w rozumieniu słów oraz w wypowiadaniu się.
• Często dochodzi do zaburzenia widzenia (tzw. podwójne widzenie).
• Zdarza się także zaburzenia chodzenia z utratą równowagi i zawrotami głowy.
• Podopieczny odczuwać może bardzo silny ból głowy bez znanej przyczyny.
• Niekiedy może nawet dojść do utraty przytomności.

Wystąpienie nagłych, często wręcz zagrażających życiu oznak udaru mózgu jest niespodziewane zarówno dla chorego, jak i jego rodziny. Opieka nad Podopiecznym po udarze wymaga dużych zmian w organizacji życia rodzinnego. Niezbędne jest współdziałanie pacjenta, jego bliskich, a także personelu medycznego. Ważne, aby Opiekunowie posiadali odpowiedni zasób wiedzy na temat choroby. Wskazanym jest także fachowe przygotowanie praktyczne, by mogli ocenić stan chorego i zaplanować opiekę nad nim.

Przydatne mogą się okazać skale punktowe, służące do oceny niepełnosprawności pacjentów po udarze mózgu. Jedną z najczęściej używanych skal jest Barthel Index of Activities of Daily Living (ADL-Barthel). Przy jej pomocy można ocenić sprawność danej osoby w zakresie aż dziesięciu podstawowych czynności codziennych. Jest to niezwykle pomocne w szacowaniu dalszych działań w opiece nad Podopiecznym.

Z jakimi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu może wiązać się udar mózgu?

• Konsekwencje społeczne wynikające ściśle z zamknięcia się w sobie seniora oraz jego izolacji.
• Utrata zdolności ruchowych, czyli niedowład lub porażenie kończyn.
• Problemy z przełykaniem podczas codziennego spożywania posiłków, co jest dla Podopiecznych bardzo dużą niedogodnością. Opiekun musi być bardzo czujny w czasie gdy senior je, gdyż może dojść nawet do zadławienia się.
• Nietrzymanie moczu i kału.
• Zaburzenia czucia związane z niedowładem ciała.
• Problemy psychologiczne i emocjonalne, wynikające z faktu, że Podopieczni często nie radzą sobie z nagłym pogorszeniem swojego stanu zdrowia.
• Zaburzenia mowy, a także zaburzenia rozumienia lub pamięci. Podopieczny może mieć bardzo duże problemy z przyswajaniem informacji i właściwymi reakcjami na prośby i polecenia kierowane do niego przez rodzinę i Opiekuna.
• Powikłania wywołane brakiem ruchu - na przykład odleżyny.

Ze względu na krótki pobyt w szpitalu i konieczność kontynuowania rehabilitacji w domu, wiedza pacjenta i jego rodziny ma pierwszorzędne znaczenie dla uzyskania poprawy stanu zdrowia i dojścia do siebie po chorobie. Wielu opiekunów zastanawia się jak pomóc Podopiecznemu. Chcą wiedzieć, czego nie można robić po udarze mózgu. Bezapelacyjnie należy ograniczyć albo całkowicie odstawić nałogi. Zarówno palenie papierosów, jak i picie alkoholu. Jeśli przed udarem senior był palaczem, zachęcaj go, by zrezygnował z tego, motywując to troską o jego zdrowie.

Udar mózgu ile dni w szpitalu?

Chory po udarze przebywa na oddziale udarowym między siedem, a dwanaście dni. Oczywiście po upływie tego czasu, jeżeli stan pacjenta jest stabilny i nie stwierdzono przeciwskazań do wypisu, lekarz zezwala na kontynuowanie opieki nad seniorem w warunkach domowych. Powrót do mieszkania to oczywiście dla pacjenta sprawdzian samodzielności.

Ważne, by odpowiednio komunikować swoje zamiary względem Podopiecznego i być bardzo transparentnym w działaniach. Rodzina nie powinna wyręczać chorego w czynnościach, które potrafi wykonać bez pomocy. Zalecane jest także przystosowanie mieszkania i najbliższego otoczenia, by ułatwić choremu poruszanie się i wykonywanie codziennych czynności. Warto uprzątnąć najbliższe otoczenie. To kluczowe dla bezpieczeństwa Podopiecznego! Niezwykle łatwo się przecież poślizgnąć na śliskiej podłodze czy potknąć, gdy pod nogami leżą rozrzucone pantofle lub sprzęt wykorzystywany na co dzień w domowej rehabilitacji Podopiecznego. Pamiętajmy, że im więcej pustej przestrzeni wokół, tym swobodniej można się poruszać, bez obaw o urazy.

Jakie są główne zadania Opiekuna sprawującego pieczę nad osobą po udarze mózgu?

Przede wszystkim Opiekunka musi wykonywać zabiegi pielęgnacyjne. Zwłaszcza na początkowy etapie we współpracy z pielęgniarkami środowiskowymi. Realizuje je zgodnie z wytycznymi, które uwzględniają aktualny stan pacjenta. Co przede wszystkim mają one na celu? Zabiegi te powinny zapobiegać zakażeniom układu oddechowego, infekcjom układu moczowego czy powikłaniom po unieruchomieniu.

Opiekun musi zadbać o rehabilitację ruchową chorego (we współpracy z fizjoterapeutą). Dla bezpieczeństwa bardzo ważne jest asystowanie seniorowi w zalecanych ćwiczeniach, które pobudzają porażone kończyny do aktywności. Warto pamiętać, by pomagać Podopiecznemu, a nie wyręczać go. Ćwiczenia będą oczywiście sprawiały mu trudność, ale ważna jest nie tylko jego motywacja do działania, ale także sumienność Opiekuna, który dopilnowuje, by senior był w tych działaniach systematyczny. Tylko ćwiczenia wykonywane regularnie mają szansę realnie przyczynić się do usprawnienia Podopiecznego, a tym samym poprawy jakości jego życia. Od właściwej, czyli wyrozumiałej, ale sumiennej i stanowczej postawy Opiekunki w dużej mierze zależy chęć działania Podopiecznego, bowiem jest on uzależniony od osoby, która dba o niego na co dzień. Ważne, by motywować go każdego dnia.

Niedowład ręki po udarze ćwiczenia. Jakie działania podejmować?

Ustawienie stolika po stronie chorej mobilizuje seniora do zwiększonego wysiłku, gdy próbuje on sięgnąć po jakiś przedmiot. Co jeszcze możemy zrobić? Układamy Podopiecznego w pozycji leżącej na plecach. Ręka powinna być odwiedziona, pod stawem kolanowym podłożony wałek, a stopy zabezpieczone przed opadaniem.

Jakie ćwiczenie można wykonać? W pozycji siedzącej podkładamy poduszkę pod zdrowy pośladek, aby chorą część zmusić do wysiłku. Porażony bark Podopiecznego powinien być wysunięty do przodu, łokcie wyprostowane, a dłonie splecione. Można też ustawić seniora w pozycji siedzącej na wózku, a pod przedramię podłożyć poduszkę tak, aby oba barki były ustawione symetrycznie, nie dopuszczając do opadania strony porażonej.

Niezbędnym elementem opieki jest również rehabilitacja logopedyczna (we współpracy z terapeutą zaburzeń mowy). Aby osiągnąć możliwie najlepsze efekty, konieczne są regularne ćwiczenia, których celem jest usprawnienie mowy oraz umiejętności pisania i czytania. Nie mniej ważna jest rehabilitacja w zakresie codziennych czynności. Tutaj rola opiekuna sprowadza się do towarzyszenia choremu w aktywnościach możliwych do samodzielnego wykonania. Należy zachęcać do podejmowania wielokrotnych prób mimo niepowodzeń.

Karmienie pacjenta powinno się odbywać po stronie chorej, aby wzmocnić mięśnie szyi, twarzy oraz języka po stronie porażonej. Należy dostosować sztućce do ręki chorego. Przy trudności z dosięgnięciem do ust, rączkę sztućców można wygiąć. Warto zachęcać seniora do ssania kostki lodu, co pobudza do pracy mięśnie głowy i szyi. Z kolei podczas ubierania zachowujemy kolejność: chora ręka, następnie zdrowa. Przy rozbieraniu postępujemy odwrotnie. Będąc opiekunem warto na co dzień mieć na uwadze, że seniorzy ciężko znoszą utratę samodzielności i pogarszający się stan ich zdrowia. Zadaniem Opiekunki jest zatem bezustanne  wsparcie oraz otaczanie seniora właściwą opieką pełną troski, która zapewni mu spokój oraz poczucie bezpieczeństwa. Praca Opiekuna polega na stopniowym dostosowywaniu zadań do ciągle zmieniających się możliwości Podopiecznego. Ze względu na długotrwałą i skomplikowaną rehabilitację, Opiekunowie powinni być cierpliwi, wytrwali i wyrozumiali wobec chorego.