Pierwsze spotkanie opiekuna z podopiecznym i jego rodziną może być powodem do niepokoju i napięcia. Nowy dom, obcy ludzie, nieznane miejsca prowokują często przyjęcie postawy wycofania i obrony. To z kolei mocno wpływa na ocenę i pierwsze wrażenie, nie tylko naszej nowej sytuacji zawodowej, ale też nas jako opiekunów. Jak zatem rozumieć to, co się dzieje, kiedy rozpoczynamy pracę z nowym podopiecznym? I co zrobić, by budować dobry kontakt z chorym i jego rodziną?
Kilka faktów:
- Nowa osoba w domu to sytuacja trudna i dla chorego i dla opiekuna.
- W związku z pojawieniem się nowej osoby w domu, chory i jego rodzina przeżywają stres (czy on/ona sprosta naszym potrzebom?) i lęk ( czy mi/nam/mojemu bliskiemu nie stanie się krzywda?).
- Obawy i niepokój opiekuna są takie same jak rodziny.
- Postawa lękowa u chorego i jego rodziny wzmacnia nadzór i chęć kontroli nad opiekunem.
- Kilka pierwszych dni z nowym podopiecznym i jego rodziną ma znaczący wpływ na atmosferę i warunki dalszej współpracy z rodziną.
- Pierwsze wrażenie osoby czy miejsca budujemy w oparciu o to, co widzimy i obserwujemy, mniejsze znaczenie ma to, co słyszymy, o czym rozmawiamy.
- Mowa ciała (mimika, gesty, postawa, zachowanie) są dla nas bardziej wiarygodne, ponieważ nie podlegają świadomej kontroli w przeciwieństwie do mowy i słów.
- Choroba przewlekła w domu wymusza zmianę w funkcjonowaniu całej rodziny!
RADY EKSPERTA
Nasz ekspert – Katarzyna Nowak-Ledniowska
Psycholog, psychoterapeuta i wykładowca zawodowo związana z pracą z pacjentem w podeszłym wieku, przewlekle chorym i umierającym oraz jego rodziną i opiekunami.
Jak budować dobry kontakt z nowym podopiecznym i jego rodziną?
Przygotuj się do pracy w nowej rodzinie! Zanim wyjedziesz:
- Zrób rachunek swoich mocnych i słabych stron! Świadomość swoich zalet i słabości przed rozpoczęciem opieki w nowym domu ułatwi Ci proces autoprezentacji (czyli przedstawienia się).
- Bądź pewny swoich umiejętności i profesjonalizmu sprawowanej opieki.
- Zastanów się, jak wyrażasz swoje uczucia: jak wyglądasz, kiedy jesteś zły, niezadowolony, zniesmaczony, a jak, kiedy jesteś radosny i szczęśliwy.
- Ćwicz otwartość na ludzi i akceptację odmienności.
- Zastanów się dlaczego taką pracę wybrałeś i jakie ważne dla Ciebie wartości możesz dzięki niej zrealizować.
- Pamiętaj, że pozytywny stosunek do siebie i pracy jest widoczny w kontakcie z drugą osobą.
Podczas pierwszych dni na miejscu:
- Bądź bardziej obserwatorem niż mówcą – postaraj się zebrać jak najwięcej informacji o rodzinie, panujących relacjach, utartych schematach i przyzwyczajeniach.
- Zdobytą wiedzę o rodzinie wykorzystaj w pracy z podopiecznym.
- Pytaj o wszystko, czego nie wiesz lub nie rozumiesz. Nie wstydź się, jeżeli nieporozumienia wynikają z bariery językowej.
- Ustal, jakie są oczekiwania rodziny względem Twojej osoby i świadczonej opieki. Wyjaśnienie podstawowych kwestii związanych z pracą i mieszkaniem w nowym domu pozwolą zapobiec konfliktom, nieporozumieniom i poczuciu krzywdy obu stron.
- Pojawiające się nieporozumienia wyjaśniaj od razu – nie dopuszczaj do nawarstwiania się konfliktu.
- Proponuj, ale nie narzucaj zmian dotyczących opieki, prowadzenia domu.
- Zadbaj o siebie – uzgodnij z rodziną i ATERIMA MED czas pracy i czas odpoczynku.
- Pamiętaj, że to, co czujesz jest widoczne na Twojej twarzy, w gestach, postawie i zachowaniu. Komunikaty niewerbalne (te płynące z ciała) są czytelne pomimo różnic językowo-kulturowych.
- Tak jak Ty reagujesz na to, co widzisz, tak i inni radzą sobie z tym, co widzą u Ciebie.
- Bądź szczery i prawdziwy w tym, co robisz. Koncentracja na pokazaniu się z jak najlepszej strony zwiększa prawdopodobieństwo popełnienia błędu.
- Nie bój się powiedzieć, że czegoś nie wiesz czy nie potrafisz, bo to jest ludzkie i prawdziwe z Twojej strony. Staraj się zrozumieć i pokazać, że chcesz się nauczyć.
- Postaraj się zaszczepiać u innych swoją pogodę ducha i radość, a nie czarnowidztwo i zniechęcenie.
- Pamiętaj, że Ty też podlegasz obserwacji ze strony chorego i rodziny!